Thanh khoản là gì? Những điều bạn cần biết về thanh khoản

“Thanh khoản” đề cập đến khả năng chuyển đổi thành tiền mặt của một tài sản cụ thể khi nó được mua và bán trên thị trường. Đó chỉ là cách hiểu đơn giản nhất.

Để có thể hiểu sâu hơn về thanh khoản là gì? Tính thanh khoản như thế nào? Rủi ro thanh khoản xảy ra làm sao? Mời bạn hãy theo dõi bài viết dưới đây.

Khái niệm tính thanh khoản là gì?

Theo nghĩa ẩn dụ, thuật ngữ này đề cập đến tính thanh khoản của tài sản. Theo Wikipedia, về mặt kỹ thuật, “tính thanh khoản” đề cập đến “mức độ mà bất kỳ tài sản nào có thể được mua và bán trên thị trường mà không ảnh hưởng đáng kể đến giá thị trường của nó.

“Nói một cách đơn giản, tính thanh khoản là khả năng chuyển đổi thành tiền mặt của một tài sản cụ thể khi nó được mua và bán trên thị trường.

Thanh khoản trong chứng khoán là gì?

Tính thanh khoản của chứng khoán là chức năng biến đổi tiền mặt thành chứng khoán và hoạt động theo cả chiều hướng ngược lại, khả năng chuyển chứng khoán thành tiền mặt.

Chứng khoán có tính thanh khoản cao là chứng khoán dễ mua, dễ bán lại và có giá cả ổn định lâu dài. Chứng khoán có tính thanh khoản càng cao thì thị trường chuyển phát càng năng động và hiệu quả.

Thanh khoản ngân hàng

Tính thanh khoản của ngân hàng được coi là chức năng đáp ứng lập tức nhu cầu rút tiền và thanh toán các khoản tín dụng. Đối với khả năng thanh khoản của ngân hàng, theo đặc điểm của nhu cầu, thời hạn thanh khoản có thể là ngắn hạn hoặc dài hạn.

Tính thanh khoản ngắn hạn chiếm đa số là phần lớn, vì đây là các khoản tiền gửi đáo hạn hoặc tiền gửi kinh doanh, các công cụ huy động trên thị trường tiền tệ… Các khoản vay dài hạn thường có thời hạn, định kỳ và hợp thời. Dù là thanh khoản ngắn hạn hay thanh khoản dài hạn, các ngân hàng đều cần dự trữ, sản phẩm.

Đặc điểm của thanh khoản ngân hàng

Tính thanh khoản của ngân hàng có các đặc điểm sau:

• Tính thanh khoản của ngân hàng có các đặc điểm sau:
• Cung và cầu về thanh khoản của ngân hàng hiếm khi cân bằng nhau tại một thời điểm nhất định.
• Các ngân hàng thường xuyên phải đối mặt và đối phó với một trong hai tình huống thanh khoản là thặng dư hoặc thâm hụt.
• Khi lượng vốn dự trữ nhiều hơn để chuẩn bị đáp ứng nhu cầu thanh khoản thì khả năng tạo ra lợi nhuận của ngân hàng sẽ giảm xuống, và ngược lại.

Xử lý những vấn đề thanh khoản bắt buộc các ngân hàng phải chịu chi phí thực tế và tiềm năng, chi phí bao gồm:

• Chi phí lãi vay vốn vay.
• Chi phí giao dịch để tìm tiền.
• Chi phí cơ hội dưới dạng lợi nhuận trong tương lai bị mất đi do bán tài sản sinh lời.

Nguồn cung cấp thanh khoản

Nguồn thanh khoản của ngân hàng đến từ:

• Tiền gửi đã nhận
• Phí thu được lấy từ việc cung cấp dịch vụ
• Các khoản tín dụng kiếm được
• Bán tài sản đang hoạt động và sử dụng 
• Vay từ thị trường tiền tệ 

Nhu cầu tạo ra thanh khoản

Các hoạt động tạo ra yêu cầu thanh khoản cho ngân hàng bao gồm: 

• Khách hàng rút tiền từ tiền gửi 
• Khách hàng đăng ký vay
• Thanh toán các khoản phải trả khác
• Chi phí tạo ra các sản phẩm và dịch vụ của ngân hàng
• Thanh toán cổ tức trả cho cổ đông

Rủi ro về tạo thanh khoản

Rủi ro thanh khoản là rủi ro của lĩnh vực tài chính. Khi các ngân hàng thiếu nguồn vốn khả dụng hoặc tài sản ngắn hạn để đáp ứng nhu cầu của người gửi tiền và người đi vay, rủi ro thanh khoản phát sinh.

Việc thiếu vốn ở đây có thể được hiểu từ hai khía cạnh:

• Dự trữ ngân hàng không đủ.
• Không thể huy động vốn ngay lập tức. 

Tóm lại, đó là rủi ro khi ngân hàng không thể cung cấp đủ tiền mặt để đáp ứng nhu cầu thanh khoản tức thời, hoặc cung ứng đủ nhưng chi phí cao.

Rủi ro này phát sinh khi ngân hàng mất khả năng thanh toán do không chuyển tài sản thành tiền kịp thời hoặc không có khả năng vay để đáp ứng các yêu cầu của các thỏa thuận thanh toán.

Những lý do gây ra rủi ro thanh khoản

Rủi ro thanh khoản thường do các yếu tố sau gây ra:

• Các ngân hàng vay quá nhiều tiền gửi, tiền dự trữ từ các cá nhân tư nhân và các tổ chức tài chính khác sau đó chuyển chúng thành tài sản cố định có thể đầu tư. Điều này dẫn đến sự mất cân đối về thời gian chạy giữa nguồn vốn và việc sử dụng vốn. 
• Rất hiếm khi dòng tiền từ các khoản đầu tư bù đắp chính xác dòng tiền đang được sử dụng để trang trải cho các nguồn vốn trước đây.
• Trong khi đó, các nguồn vốn đã huy động trước đó, người đi vay có thể hoãn nộp hồ sơ vay và chủ động tiếp cận các khoản vay có lãi suất thấp hơn. Do đó, sự thay đổi của lãi suất ảnh hưởng đến cả người gửi tiền và khách hàng. Điều đó có tác động đến vị thế thanh khoản của ngân hàng.
• Sự thay đổi của lãi suất cũng ảnh hưởng đến giá trị thị trường của tài sản ngân hàng có thể được bán để tăng nguồn lực, nó cung cấp tính thanh khoản và đồng thời ảnh hưởng đến chi phí đi vay trên thị trường tiền tệ.

Kết luận

Qua bài viết trên có lẽ bạn đã hiểu thế nào là “Thanh khoản”. Mong rằng kiến thức bổ ích trên có thể giúp ích cho cuộc sống của bạn. Chúc bạn một ngày mới vui vẻ.